HƯỚNG DẪN XÁC ĐỊNH CƠ CẤU, THÀNH PHẦN VÀ PHÂN BỔ NGƯỜI ĐƯỢC GIỚI THIỆU ỨNG CỬ ĐẠI BIỂU HĐND NHIỆM KỲ 2026 – 2031
Chủ tịch Quốc hội Trần Thanh Mẫn vừa ký ban hành Nghị quyết số 107/2025/UBTVQH15 hướng dẫn việc xác định dự kiến cơ cấu, thành phần và phân bổ số lượng người được giới thiệu ứng cử đại biểu Hội đồng nhân dân (HĐND) các cấp, nhiệm kỳ 2026 – 2031.
Theo Nghị quyết, căn cứ số lượng đại biểu HĐND được bầu và nguyên tắc bảo đảm số dư khi lập danh sách người ứng cử theo quy định tại khoản 3 Điều 58 Luật Bầu cử đại biểu Quốc hội và đại biểu HĐND, Thường trực HĐND cấp tỉnh, sau khi thống nhất với Ban Thường trực Ủy ban Mặt trận Tổ quốc Việt Nam và Ủy ban nhân dân cùng cấp, dự kiến cụ thể cơ cấu, thành phần, phân bổ số lượng người được giới thiệu ứng cử từ các tổ chức chính trị, tổ chức chính trị - xã hội, tổ chức xã hội, đơn vị vũ trang nhân dân, cơ quan nhà nước, các địa phương cấp dưới và các cơ quan, đơn vị, tổ chức trên địa bàn.
Tương tự, Thường trực HĐND cấp xã cũng thực hiện việc thống nhất và dự kiến phân bổ cơ cấu, thành phần người ứng cử từ các tổ chức, cơ quan, đơn vị và cộng đồng dân cư (thôn, tổ dân phố) tại địa phương.
Nghị quyết nhấn mạnh yêu cầu bảo đảm dân chủ, khách quan, minh bạch trong dự kiến cơ cấu và giới thiệu người ứng cử; chú trọng lựa chọn những người tiêu biểu về phẩm chất, năng lực, uy tín; đồng thời bảo đảm cơ cấu hợp lý giữa đại biểu chuyên trách và đại biểu kiêm nhiệm; giữa các thành phần, ngành nghề, độ tuổi, giới tính và đại diện vùng miền.
Trong đó, các tỷ lệ quan trọng được định hướng như sau:
Người ứng cử là phụ nữ phải đạt ít nhất 35% trong danh sách chính thức, phấn đấu đạt khoảng 30% đại biểu trúng cử.
Người ứng cử là người ngoài Đảng đạt không dưới 10% trong danh sách.
Người ứng cử trẻ tuổi (dưới 40 tuổi) đạt không dưới 15% trong danh sách.
Đại biểu HĐND nhiệm kỳ 2021 – 2026 tái cử phấn đấu đạt không dưới 30%.
Bảo đảm tỷ lệ hợp lý đại biểu là người dân tộc thiểu số phù hợp đặc điểm từng địa phương.
Cùng với đó, Chủ tịch Quốc hội Trần Thanh Mẫn cũng ký ban hành Nghị quyết số 101/2025/UBTVQH15 quy định chi tiết việc tổ chức hội nghị cử tri; quy trình giới thiệu người ứng cử đại biểu HĐND cấp xã tại thôn, tổ dân phố; và việc hiệp thương lập danh sách người ứng cử đại biểu Quốc hội và đại biểu HĐND trong các trường hợp bầu cử bổ sung.
Việc ban hành các nghị quyết trên nhằm bảo đảm công tác chuẩn bị bầu cử đại biểu HĐND các cấp nhiệm kỳ 2026 – 2031 được tiến hành chặt chẽ, đúng quy định, phát huy dân chủ và lựa chọn được những đại biểu xứng đáng, đại diện cho ý chí, nguyện vọng và quyền làm chủ của Nhân dân./.